BOLJEVAC

Opis teritorije

Opština Boljevac prostire se u istočnoj Srbiji, na prostoru severnog dela planinskog masiva, u dolini Crnog Timoka. Njena teritorija geografski pripada istočnoj Srbiji, istorijski Timočkoj Krajini, a administrativno Zaječarskom okrugu. Okružena je opštinama Bor, Sokobanja, Ražanj, Paraćin, Despotovac, Zaječar i Knjaževac. Skoro sa svih strana opština je zatvorena planinskim vencima: sa severa i severozapada Kučajskim planinama i Maljenikom, sa juga – grebenima Samanjca, Rtnja, Tumbe i Slemena, sa istoka – ograncima Tupižnice.

Opštinu Boljevac karakteriše veliko prostranstvo (827km²), planinskog karaktera, bogato brojnim vodotokovima, sa 24 mesne zajednice i 19 katastarskih opština. Dolina Crnog Timoka, pravcem jugozapad-severoistok, preseca opštinu na dva dela, od kojih je severni viši i prostraniji, dok je južni niži i naseljeniji.  Nadmorska visina se kreće od 260 do 1600m.

Teritoriju Opštine Boljevac karakteriše 46% obradivog zemljišta,  51% šume,  3% puteva i objekata. Prostranstvom dominiraju lišćarske šume (bukva) i livadski pašnjaci. Život ljudi vezanih za proljoprivredu i stočarstvo u sezoni se odvija po planinama (na kolibama) ali je skoncentrisan u seoskim zajednicama.

Pored Crnog Timoka, Radovanjska reka se izdvaja po lepoti, a Zmijanac i Arnauta su nevelike reke koje protiču kroz sam Boljevac. Na Zmijancu, Opština je sagradila branu-kupalište sa pratećim sportskim objektima (nalazi se u centralnoj zoni grada).

Vodeni potencijali predstavljaju važan turistički resurs Opštine Boljevac. Najzanačajniji vodotok je Crni Timok (Crna Reka), sa pritokama Radovanska reka, Mirovštica, Arnauta. Opština je bogata i mnogobrojnim vrelima: vrelo Crnog Timoka u Krivom Viru (Pećura), vrelo Lozica i Buk, Lukovsko vrelo, vrelo Radovanske reke, vrelo Grozničevac, vrelo Mirovštica.

Planina Rtanj

Monumentalo, a mirno izdiže se iz Crnorečke doline i završava pravilnom piramidom na visini od 1566 m. Legenda kaže da je na njegovom mestu bio dvor nekog čarobnjaka prepun zlata. U požaru dvor je izgoreo. Zlato se topilo i slivalo niz zidine stvrajući piramidu. Ljubitelji prirode, avanturisti i planinari ne propuštaju priliku da izađu na vrh Rtnja, sa koga se kad je vedro vreme vide Dunav, Avala, Kopaonik, Stara planina, Vidin sa delom Bugarske. Zato se kaže da je uspon na vrh Rtnja, izlazak na krov Srbije.

Na jugoistočnoj strani planine Rtanj raste rtanjski čaj, nadaleko čuven po svojoj lekovitosti, izuzetnoj aromi i ukusu.

Zbog svoje lepote, netaknute prirode i retkih biljnih vrsta, Rtanj je zaštićen od strane Zavoda za zaštitu prirode.

Velika Brezovica

Na šumovitim padinama Južnog Kučaja, na nadmorskoj visini od 900 m, prostire se Velika Brezovica. U predivnom ambijentu, smešten je Lovački dom sa 16 ležajeva izuzetnog konfora. Objektom gazduju “Srbijašume”. Na teritoriji Opštine Boljevac prostiru se 3 lovišta poverena “Timočkim šumama”. Ukupna lovna površina je 85000 hektara. Glavne gajene vrste divljači su: srna, evropski jelen, divlja svinja. Ova lovišta su dobro opremljena lovno-tehničkim objektima (visoke čeke, hranilišta, pojilišta).

Bogovinska pećina je zaštićeno prirodno dobro III kategorije. Svojom dužinom od prko 6000 metara, dugo je bila najduža pećina u Srbiji. Nalazi se na teritoriji Opštine Boljevac, na istočnom obodu Južnog Kučaja, atar sela Bogovina. Od Boljevca je udaljena 12 km.

U uređenom delu pećine (izgrađena staza dužine 600m, širine 80cm, sa rasvetom) izdvajaju se:

1.   Koncertna dvorana – gde je severni zid dvorane obložen monumentalnim ukrasima, sa kubetom i salivima boja. Deluje svečano i impozantno, a zbog akustičnosti dobila je naziv Koncertna dvorana. Pruža uslove za organizovanje muzičkih i literalnih sadržaja.
2.   Rudarska dvorana – nalazi se na terasi sa desne strane rečnog kanala. Posvećena bogovinskim rudarima
3.   Dvorana kiklopa – raspolaže obiljem nakita pretežno stalagmitske skupine.
4.   Hajdučka dvorana – dobila je naziv po stalagmitu rumene boje, visokom 10 m koji simbolizuje Haduk Veljka.

U uređenom delu postoji još desetak dvorana prebogatih pećinskim nakitom.

Pećura – u selu Krivi Vir je kompleks izvorišta Crnog Timoka: Sastoji se od glavnog izvora i drugog, znatno slabijeg izvora. U kompleksu Pećura postoje 3 pećine i jedan termalni izvor čija je temperatura vode 21-22 stepena.

U samom selu Ilino (5 km od Boljevca) nalazi se Ilinsko vrelo – jak izvor hladne pijaće vode koja izvire iz stene.

Tradicionalna srpska arhitektura, sa četvorovodnim i viševodnim krovovima.

 Geografski položaj

GPS:  43°49′29″N 21°57′07″E
Populacija : 3333 stanovnika
Udaljenost od aerodroma:  222 km od aerodroma  “Nikola Tesla” u Beogradu, i 125 km od aerodroma u Nišu.